دلایل عقلی و نقلی تجرد نفس از منظر علامه طباطبایی(ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته سطح چهار حوزة علمیه و مدرس حوزة علمیه قم.

چکیده

نفس انسان مهم‌ترین بخش وجود بشری است که در طول تاریخ همواره مورد بحث و گفتگو بوده است. مادی‌انگارانِ نفس انسانی به انگیزه‌های مختلف سعی دارند یا وجود نفس را انکار نمایند یا آن را مادی و خارج از عالم مجردات بشمارند. علامه طباطبایی(ره) با استدلال‌های مزجی، هم وجود نفس و هم تجرد آن را به اثبات می‌رساند. ایشان نفس را موجودی مجرد می‌داند که موطنی غیر از عالم طبیعت دارد. نفس مجرد در نگاه ایشان با ابزار مادی قابل درک نیست و با تجربۀ آزمایشگاهی نمی‌توان به بررسی‌ آن پرداخت. خودآگاهی، شهود باطنی و درک بساطت نفس از جمله دلایلی است که علامه برای اثبات وجود نفس و مادی نبودن نفس به آنها استناد می‌کند. این مقاله سعی دارد دلایل عقلی و نقلی علامه طباطبایی را در اثبات تجرد نفس بیان نماید و تا حدی نیز به شرح و دسته‌بندی آنها بپردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Rational and Scriptural Arguments for Immateriality of Soul from Allama Tabatabae’s Viewpoint

نویسنده [English]

  • Mohsen Akbari
graduate scholar in hawze elmiyye of Qom
چکیده [English]

Human soul is the most important part of human being which has been the subject of controversy throughout the history. Physicalists with various impulses attempt to deny soul altogether or regard it as material apart from immaterial world. By contrast, Allama Tabatabae demonstrates both the existence and immateriality of soul on basis of multifaceted arguments. To him soul is immaterial entity that belongs to the realm beyond the natural world. According to him human immaterial soul is not perceivable with material instruments nor can it be dealt with through laboratory experimentation. Self-awareness, esoteric vision and perception of its simplicity are among the arguments to which he appealed in order to prove both the existence and incorporeality of soul. The present article is an attempt to formulate Tabatabae’s various rational and revealed proofs for the immateriality of human soul. The author also tries to give an explanation and classification of them to his own satisfaction. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • soul
  • immateriality
  • natural world
  • esoteric vision
  • rational and scriptural arguments
  • immateriality of soul
  • Allama Tabatabae