بررسی تجسم اعمال از دیدگاه ملاصدرا و علامه مجلسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع)

2 دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه باقرالعلوم (ع)

چکیده

در طول تاریخ، تجسم اعمال مخالفان و موافقانی سرسخت داشته است. ملاصدرا براساس مبانی حکمت متعالیه - از جمله اصالت وجود، تشکیک وجود، تشخص وجود، حرکت جوهری نفس، فاعلیت نفس، تجرد خیال و خلق صور بدون مشارکت ماده – تجسم پذیری کردارها را تبیین نموده است. در مقابل، مرحوم مجلسی به شدت و با تعصب تمام نه تنها قائلان به تجسم اعمال را تکفیر نموده بلکه با ارائۀ ادله، آن را مستلزم محال می داند.
در این مقاله، به ارزیابی این دو نظر، نقاط مشترک و موارد قوت و ضعف آنها پرداخته می شود. نگارنده نظریۀ ملاصدرا را پذیرفتنی می یابد و درستی آن را با برهان اثبات می نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Survey of the Embodiment of Human Deeds in the Perspectives of Mulla Sadra and Allama Majlesi

نویسندگان [English]

  • Muhammad Mehdi Gorjian 1
  • Sayyed Mahmud Musawi 1
  • Seddiqeh Shariati 2
1 associate professor Baqir Al-Ulum University
2 Ph. D. of Baqir Al-Ulum University
چکیده [English]

Throughout the history, there have been serious proponents and opponents for the view of the embodiments of human deeds. In view of the principles of his transcendent theosophy including fundamentality of existence, gradation of existence, its individualization, substantial movement of human soul, agency of the soul, immateriality of Imagination and creation of forms without matter, Mulla Sadra explains the possibility of embodiment of deeds. Allama Majlesi, by contrast, strongly opposed the view in such a way that he did only excommunicated the upholders of the embodiments of deeds but also he appealed to some arguments to prove the impossibility of such occurrence. This article is to evaluate both views along with their positive and negative implications. To the authors, the view of Mulla Sadra is feasible and its cogency can be demonstrated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • embodiments of human deeds
  • transcendent theosophy
  • substantial movement of human soul
  • substance
  • accident
  • imagination faculty
  • Allam Majelisi
  • the Foremost among theosophers