حرکت استکمالی و جبلی صور و حدوث نفس ناطقه از منظر ملاصدرا با عرضه به آیات و روایات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

2 دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه باقرالعلوم (ع)

چکیده

انسان دارای دو نوع استکمال جبلی و ارادی است و حقیقتی سیال است که همواره در حال اشتداد به سوی غایت خویش است. در حرکت جبلی و تکوینی، جناب صدرالمتألهین بر این باور است: استکمال، که در صُقع نفس نهادینه شده است، از ترکیب هیولا و صورت آغاز می‌شود و این روند به شکل استکمال صورت‌ها ادامه می‌یابد، به این بیان که صورت جسمیه در جوهر خویش حرکت می‌کند و به صورت عنصری تبدیل می‌شود و عناصر با ائتلاف به سمت صورت معدنی شدن اشتداد یافته، آمادگی حیات نباتی می‌یابند. آنگاه، نفس نباتی بستری برای صورت حیوانی می‌شود و این روند تا نفس نطقی و بعد از آن تا وصول به درجۀ ملکوتی ادامه می‎یابد. این استکمال جبلی و تکوینی غیر از استکمال ارادی است که با کارکردهای عقل عملی و کاوش‌های عقل نظری محصل است. سیر استکمالی صورت‌ها منطبق بر آیات و روایات است و قرآن به این پیدایش نفس از بستر اشتدادِ صورت‌ها اشاره کرده است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mulla Sadra on Forms` Perfection-Seeking Change and Appearance of Human Rational Soul with Regard to Quranic Verses and Traditions

نویسندگان [English]

  • Mohammadmahdi Gorjian 1
  • Ma`soomeh Esla`ili 2
1 Associate professor at Baqir al-olum University
2 Phd student at Baqir al-Olum University
چکیده [English]

The human being, having two kinds of perfection-seeking changes including those of nature and will, is a dynamic essence moving toward its own end. On the former as viewed by Sadr al-Muta`llihin, human soul`s tendency toward perfection begins from first matter and form and leads to the perfection of forms. In the sense that the physical form moves in its essence and take the elementary form, mineral form, plant from, animal form, human form and malakuti form, one after another. The latter happens through the functions of practical reason and theoretical reason. The process of the forms` changes as viewed by Sadra is in agreement with the verses and traditions and referred to by the holy Quran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Form`s Growth
  • Corporeal Form
  • Plant Form
  • Rational Soul
  • Mulla Sadra
  • Suol`s Growth