%0 Journal Article %T بررسی کوگیتوی لکانی و ارزیابی آن از منظر انگاره ادراک حضوری در حکمت متعالیه %J فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت %I دانشگاه باقرالعلوم علیه‌ السلام %Z 2008-9309 %A قمی, محسن %A احمدی, رضا %D 2021 %\ 07/23/2021 %V 13 %N تابستان 1400 _ مسلسل 48 %P 37-68 %! بررسی کوگیتوی لکانی و ارزیابی آن از منظر انگاره ادراک حضوری در حکمت متعالیه %K سوژه %K امر نمادین %K ادراک حضوری %K اصالت وجود %K این‌همانی %K لکان %K ملاصدرا %R 10.22081/pwq.2022.72050 %X انگاره سوژه رشته پیوند بسیاری از مباحث فلسفی است که با تفکر دکارت آغاز و سپس به واسطه کانت، هگل و لکان پی گرفته می­شود. لکان با خوانش زبان­شناختی از روانکاوی فروید و مفهومِ ناخودآگاه سوژه را به عنوان یک برساخت زبانی تعریف می­کند. هستیِ عینیِ سوژه که به واسطه دال­ها خط خورده است، خودش را از طریق زبان بازنمایی می­کند؛ اما این خط‌خوردگی به واسطه زبان، موجود انسانی را میان خودآگاه و ناخودآگاه منقسم می­کند. ناخودآگاه بخشی از واقعیّت سوژه است که سوژه در آنجا حضور ندارد؛ لذا از منظر لکان بر خلاف دکارت، نمی­توان از اندیشه، هستیِ سوژه را استنتاج کرد، بلکه اندیشه حقیقیِ سوژه در ناخودآگاه است و سوژه در آنجا غایب است. این نوشتار با یک روش توصیفی و تحلیلی نشان می­دهد چگونه ملاصدرا با طرح اصولی مانند اصالت وجود، علم حضوری و تشخّص وجود، مسیرِ متفاوتی را برای تبیین فاعلیّت و آگاهی سوژه ترسیم می­کند. وجود در همه مراتب هستی بر ماهیت و آنچه به واسطه زبان برساخته می­شود، تقدم دارد و علم حضوری نشانه انطباق کامل سوژه با هویّت هستی­شناختیِ خود است. سوژه می­تواند فراسوی تمام تعیّنات ماهوی، عنصرِ درون­ماندگاری را در خود تشخیص دهد که بر اساس آن با گذر از خودبیگانگی به این­همانی دست یابد. %U https://pwq.bou.ac.ir/article_72050_921acdef7a0b1710b9c83077892df45d.pdf