TY - JOUR ID - 70153 TI - نقد حکمت متعالیة صدرایی از منظر عرفان نقد نظریة اصالت وجودهای خاص JO - فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت JA - PWQ LA - fa SN - 2008-9309 AU - عشّاقی, حسین AD - دانشیار و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 12 IS - زمستان99 _ مسلسل 46 SP - 35 EP - 52 KW - اصالت وجود KW - فلسفه و عرفان KW - نقد فلسفه KW - وجودات امکانی KW - حقیقت وجود DO - 10.22081/pwq.2021.70153 N2 - باورود نظریه «اصالت وجود در تحقق» از عرفان به فلسفه توسط صدرالمتألهین در قرن یازدهم تحول بزرگی در فلسفه شکل گرفت. او  مصداق این نظریه را  دو مورد قرار داد: اول حقیقت لابشرطی «وجود» که در عرفان هم سابقه داشت؛ دوم وجودات خاص امکانی  که در عرفان سابقه نداشت. پس بر اساس تعمیم او وجودات خاص امکانی نیز اصیل و موجود بالذات شدند و این مستلزم پذیرش وجوب ذاتی آنها بود که مقبول و معقول نبود. صدرالمتألهین خود به این اشکال متفطن بود و برای حل اشکال دو  پاسخ ارائه کرد: یکی بر اساس فرق بین معنای «بالذات» در دو تعبیر «واجب‎الوجود بالذات» و «موجود بالذات» و دیگر بر اساس فرق بین «ضرورت ذاتی» و «ضرورت ازلی»؛ ولی هیچ یک از دو پاسخ، رافع اشکال نبودند و این، اضطرابی را در آرای خود صدرالمتألهین به وجود آورده است؛ لذا او در برخی آثارش از تعمیم خود عقب‏نشینی کرده است.   UR - https://pwq.bou.ac.ir/article_70153.html L1 - https://pwq.bou.ac.ir/article_70153_53612cb5d4086c7f756d7650345e43d1.pdf ER -