معقولات ثانی منطقی و مفاهیم محض فاهمه کانتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه باقرالعلوم

چکیده

یکی از مباحث مهم در فلسفه و منطق، انواع مفاهیم است. در منطق سنتی و فلسفه اسلامی، مفاهیم به سه دسته ماهوی، معقولات ثانی منطقی و معقولات ثانی فلسفی تقسیم شده‌اند. در مقاله حاضر، ابتدا دیدگاه‌های فیلسوفان مسلمان درباره معقولات ثانی منطقی بررسی شده است. در فلسفه مغرب‌زمین نیز کانت از مفاهیم محض فاهمه یا مقولات سخن گفته است که با معقولات ثانی منطقی و فلسفی قابل مقایسه است. از این رو پس از گزارش چگونگی طرح مفاهیم محض فاهمه در فلسفه کانت و بررسی احکام آن، دیدگاه کانت درباره این مفاهیم با دیدگاه‌های منطق‌دانان سنتی درباره معقولات ثانی منطقی بررسی تطبیقی می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Logical Secondary Intelligibles and Kantian Pure Concepts of Understanding

نویسنده [English]

  • Yarali Kur d Firouzjayee
Assistant Professor of Bagher al-Olum (A.S) University
چکیده [English]

One of important topics in logic and philosophy is the division of concepts. According to traditional logic and Islamic philosophy, concepts are divided into three types: essential intelligibles, logical secondary intelligible and philosophical secondary intelligible. The present article deals first with the views of Islamic philosophers on logical secondary intelligibles. In Western philosophical tradition Kant spoke of pure concepts of understanding or categories which are comparable with logical and philosophical secondary intelligible. This article attempts first to give an account of pure concepts of understanding in Kant’s view along with an examination of their properties, and then present a comparative study of his view with that of traditional logicians.

کلیدواژه‌ها [English]

  • primary intelligibles
  • logical secondary intelligibles
  • traditional logic
  • pure concepts of understanding
  • transcendental logic
  • Kant