بررسی حقیقت وجوب در قاعده وجوب سابق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

10.22081/pwq.2018.66060

چکیده

وجوب سابق، از قواعد مهم و پرکاربرد فلسفه اسلامی است که به‌رغم اهمیتی که دارد، هنوز ساختار درونی آن با ابهام‏هایی مواجه است؛ از جمله اینکه این قاعده که اصالتاً ساختاری ماهوی دارد، چگونه می‌تواند در معلول‌های وجودی جاری گردد و در مباحث وجودی حکمت متعالیه به کار گرفته شود؟ مقاله حاضر پس از تبیین مفردات قاعده، سه راه حل برای جریان قاعده وجوب سابق در معلول‌های وجودی ارائه کرده است. این راه حل‌ها عبارت‏اند از: جریان قاعده در «معنای وجود امکانی»، استفاده از «معنای جامع بین امکان ماهوی و امکان وجودی»، و استفاده از «لاضرورت» در معلول‌های وجودی. نتیجه‌ای که از بررسی این راه حل‌ها به دست آمده، این است که قاعده وجوب سابق مختص به معلول‌های ماهوی است و در معلول‌های وجودی جاری نیست. وجوب مقارن، قسمی دیگر از وجوب بالغیر است که در معلول‌های وجودی می‌توان از آن به‌ عنوان جایگزین وجوب سابق استفاده کرد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Truth of Necessity in the Preceding Necessity

نویسنده [English]

  • Mohammad Hoseinzadeh
Assistant professor at The Iran Research Institute for Philosophy
چکیده [English]

Preceding necessity is regarded as one of the important and very applicable rule in Islamic philosophy that regardless of its importance, its internal structure is of ambiguity. As one case of it ambiguity, it is not clear that, with regard to its quiddity-based nature, how it may be applicable to existential caused beings and issues of transcendent philosophy? The present paper, after explaining the parts of the rule, has provided three solutions for it to be applicable in the cases of existential caused beings. The solutions may be referred to as its application in the meaning of possible existence, the use of comprehensive meaning including possibility of quiddity and existence and the use of lack of necessity, la zarurat, in existential caused beings. The result of such a consideration lies in the fact that the rule is specific to the caused quiddities. The coincident necessity is another type of the necessity to the other, wujub-I bi-lgheir, which can be used as an alternative for preceding necessity usable in existential caused beings

کلیدواژه‌ها [English]

  • Preceding Necessity
  • Coincident Necessity
  • Complete Cause
  • Essentiality of Existence
  • Quiddity-Based Caused
  • Essential Caused