بررسی ادله عقلی سنخیت میان خدا و خلق با رویکرد پاسخ به نقدهای استاد سیدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

2 دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

3 دانشجوی دکتری رشته فلسفه اسلامی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام قم

10.22081/pwq.2021.70151

چکیده

از احکام علیت، سنخیت بین علت و معلول است و باید در علت، خصوصیتی باشد تا شیء خاصی معلول آن باشد. قایلان به سنخیت، آن را بین هر علت و معلولش جاری می­دانند؛ لذا بین خداوند متعال که علت اولی می­باشد و خلق که معالیل حق­اند، قایل به سنخیت هستند. در مقابل، تفکیکیان قایل به بینونت میان خداوند متعال و خلق بوده، ادله سنخیت را نقد می­کنند. در این مقاله ضمن بیان مراد از سنخیت، برخی از مهم‏ترین ادله عقلی سنخیت میان خدا و خلق از جمله تلازم نفی سنخیت با جواز صدور هر چیزی از هر چیزی، فاقد شیء معطی شیء نمی­شود و اطلاق لفظ واحد به یک معنا بر خداوند متعال و خلق مطرح و اشکالات وارده از سوی استاد سیدجعفر سیدان بر این ادله، تحلیل و به صورت انتقادی بررسی شده است. در پایان نتیجه­گیری شده است که قول به سنخیت بین خدا و خلق عقلاً امری گریزناپذیر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Survey of the Rational Proofs of the God and Creation as Being of the Same Sinkh, Sort, with the Approach of Responding to Master Seyydan's Criticisms

نویسندگان [English]

  • hasan moallemi 1
  • mohammad taqi yosofi 2
  • Mohammad Amin Ne`mati 3
1 Associate professor, Baqir al-Olum University
2 Associate professor, Baqir al-Olum University
3 Phd student of Islamic philosophy
چکیده [English]

 One of the rules of causality is the sinkhiyyat between cause and effect, and there must be a characteristic in the cause in order for a particular object to be its effect. Those who believe in sinkhiyyat consider it to be current between any cause and effect; Therefore, they believe in harmony between God Almighty, who is the first cause, and the creature, who are God`s effects. On the contrary, the people of tafkik believe in baynunat, being of different sort, between God Almighty and the creature and criticize the arguments of sinkhiyyat. In this article, while expressing the meaning of sinkhiyyat, some of the most important rational proofs of sinkhiyyat between God and creation, including the connection between the negation of sinkhiyat and the possibility for everything to be created by anything, the proof of lacking may not be giving and predicating the same word to God Almighty and the creature with the same meaning have been proposed and the objections of Master Seyyed Ja`far Seyyedan on these proofs have been analyzed and critically studied. In the end, it is concluded that sinkhiyyat between God and creation is rationally inevitable

کلیدواژه‌ها [English]

  • Causality
  • Sinkhiyyat
  • Baynunat
  • Relationship between God and Creation

عنوان مقاله [العربیة]

دراسة الأدلة العقلیة لسنخیة الله و الخلق مع نهج الرد على انتقادات الأستاذ سیدان

چکیده [العربیة]

أحد قواعد السببیة هو التشابه بین العلة او السبب و المعلول، و یجب أن یکون خاصیة فی السبب حتى یتأثر شیء معین به. و أولئک الذین یؤمنون التسانخ یعتبرونه متداولاً بین أی سبب و نتیجة، لذلک یؤمنون بالانسجام بین الله سبحانه و تعالى کالعلة الأولى، و الناس الذین هم المعالیل. على العکس من ذلک، یؤمن الإنفصالیون بالبینونة بین الله تعالى و الناس حیث و ینتقدون حجج التسانخ. فی هذا المقال، بینما یذکر معنى التسانخ و الإتساق، یشار إلى أهم الحجج العقلانیة لها ، بما فی ذلک العلاقة بین نفی التسانخ و إمکان تصدیر أی شیء من أی شیء، و أن فاقد الشی لا یعطیة، و اطلاق لفظ واحد على الله و الخلق بمعنی واحد. و قد تم تحلیل الإشکالات التی أثارها الأستاذ سید جعفر سیدان حول هذه الحجج و دراستها بشکل نقدی. فی النهایة، نستنتج أن القول بالانسجام بین الله و الخلق أمر لا مفر منه عقلانیاً

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • السببیة
  • التسانخ
  • البینونیة
  • العلاقة بین الله و الخلق