Sadr al-Din Shirazi and Evolution in Imagination Studies

Document Type : Research Paper

Author

Assistant, High Institution for Islamic Art and Thoughtught

10.22081/pwq.2024.75545

Abstract

Sadr al-Din Shirazi, a philosopher of the 10th century, have based the cornerstone of his thought on the Hikmat Mashsha` and the Hikmat Ishraq. In his study of imagination, he was more influenced by Suhrawardi than Mashshyian. The fact that he proves the world of imagination and places the soul in the three levels of sense, imagination and intellect, and puts two levels of the small imagination and the great one, is under the influence of Hikmat Ishraq. He has identified and fixed the loopholes in Sheikh Eshraq's view of imagination. This essay aims to examine Sadr al-Din Shirazi's view on the meaning of imagination and compare his views with the previous two schools. The method is descriptive and comparative analysis and the final result is that his perspective on fantasy is different from what seen in the schools. We should consider him a neo-Ishraqi in this field. Sadra does not accept the multiplicity of perceptual powers and the distinction between imagination and common sense, despite the views of the Mashsha`, and considers the existence of a single power that perceives imaginary immaterial as being sufficient. The forms present in the imaginary world are different in terms of hiddenness and appearance, as well as intensity and weakness. As much as the imaginary soul has more strength and its essence is strengthened and it returns to itself more and is relieved from physical occupations and laboring for bodily powers, and its represnted forms find a more complete appearance and their existence also becomes stronger.

Keywords

Article Title [العربیة]

صدر الدین الشیرازی و التطور فی معرفة الخیال

Abstract [العربیة]

لقد کان الفیلسوف القرن العاشر استفاد من المدرستین المشاء والإشراق و بنی فکره علیهما. فی موضوع الخیال تأثر صدرا من سهروردی أکتر من المشائین. فنرى انه یصل إلى إثبات عالم المثال ویضع النفس فی مراتب ثلاثه وهی الحس والمثال والعقل، ویتحدث عن مرتبة المثال الأصغر والمثال الاکبر و هذا کله تأثیر الحکمة الإشراقیة علیه.
ولکنه قام بإصلاح بعض الإشکالات فی موضوع الخیال عند الشیخ الإشراقی ایضا، فیدرس هذا المقال رأی صدرالدین الشیرازی فی ماهیة الخیال و المثال و یقوم بمقارنة فکره مع الحکمتین السابقتین. منهج البحث وصفی مقارن و النتیجة أن رأیه فی الخیال یختلف مع المشائیین و مع الشیخ الإشراقی أیضا.
ویمکن اعتباره إشراقی حدیث فی هذه الموضوع.
لایقبل صدرا خلافا للمشائئین تعدد قوی الإدراکیة وتمیز الخیال عن الحس المشترک و یعتبر وجود قوة واحدة مدرکة للصور المجردة المثالیة کافیا.
الصور الحاضرة فی عالم الخیال تختلف شدة و ضعفا فی الظهور والخفا. وکلما تقوی النفس الخیالی وتکون جوهریتها أقوى فرتجع الى نفسها و ترتاح من الشواغل البدنیة و الاشتغال بها، فتظهر لها الصور المتمثلة بشکل أتم و أقوى.

Keywords [العربیة]

  • المتخیلة
  • الخیال
  • عالم المثال
  • المشاء
  • الإشراق

References

  • ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404ق)، الشفاء-النّفس، تصحیح سعید زائد و ...، بیروت: موسسة الجامعیة للدراسات الاسلامیة.
  • رازی، فخرالدین (1411ق)، المباحث المشرقیة فی علم الالهیات و الطبیعیات، قم: بیدار.
  • سهروردی، یحیی بن حبش (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج2، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چ4.
  • شیرازی، صدرالدین محمد (1981ق)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، ج1، 3، 8 و 9، بیروت: دار احیاء الثراث العربی، چ3.
  • شیرازی، صدرالدین محمد (1363)، مفاتیح الغیب، تصحیح محمد خواجوی، تهران: مؤسسه تحقیقات فرهنگی، چ1.
  • شیرازی، صدرالدین محمد (بی‌تا)، الحاشیة علی الهیات الشفاء، قم: بیدار.
  • شیرازی، صدرالدین محمد (1387الف)، سه رساله فلسفی، تصحیح سیدجلال‌الدین آشتیانی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چ3.
  • شیرازی، صدرالدین محمد (1361)، العرشیه، تصحیح غلامحسین آهنی، تهران: مولی.
  • شیرازی، صدرالدین محمد (1422ق) شرح الهدایة الاثیریه، بیروت: موسسة التاریخ العربی.
  • شیرازی، صدرالدین محمد (1354)، المبدأ و المعاد، تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
  • شیرازی، صدرالدین محمد (1387ب)، المظاهر الالهیة فی اسرار العلوم الکمالیه، تصحیح سیدمحمد خامنه‌ای، تهران: بنیاد حکمت صدرا، چ1.
  • فارابی، ابونصر (1996م)، کتاب السیاسیة المدنیة، تصحیح علی بوملحم، بیروت: مکتبة الهلال.
  • فارابی، ابونصر (1995م)، آراء اهل المدینة الفاضلة و مضاداتها، تصحیح علی بوملحم، بیروت: مکتبة الهلال.

Files

Share

How to cite

Statistics