The Degrees of Convention, I`tibar and the Truth of Conventional, I`tibari, knowledge

Document Type : Research Paper

Author

Associate professor, Imam Khomeini Education and Research Institute

10.22081/pwq.2024.66051.1120

Abstract

 "Convention", i`tibar, has various uses in philosophy, and the word is used in different cases in contrast to the real thing or the original thing. For this reason, when using this word, its meaning should be clear so that the rulings of conventional matters are not confused with each other with different meanings. This article is inspired by the point mentioned by the late Allamah Misbah, may God bless him and grant him peace, and seeks to show that "convention" in all its various uses has a common meaning in contrast to truth, and what are called different meanings of convention, have different types. They are reliable and can be ranked among them. Paying attention to the common meaning and different degrees of convention can show the ratio of different conventions to each other and the dependence of some on others. In addition to that, the criterion of convention in each level indicates a level of truth corresponding to the content of that level; so that what is conventional in relation to the rank or degree, will be measurable in a certain situation with truth and proportional to it. In this article, with the method of conceptual analysis by referring to the different uses of "convention", the levels of convention are separated and while pointing out the benefits of this rating, its result in the criterion of truth and falsity of various knowledges in terms of the level of convention that exists in each one is examined.

Keywords

Article Title [العربیة]

درجات الإعتبار و صدق المعارف الإعتباریة

Abstract [العربیة]

یختلف مواضیع استخدام الإعتبار فی الفلسفة، و یستخدم الأمر الاعتباری فی مقابل الأمر الحقیقی او الأمر الاصیل فی مواضیع مختلفة. على هذا یجب ایضاح المقصود من هذه الکلمة، حتی لایحدث الالتباس بین احکام الأمور الاعتباریة بمعانیها المختلفة. هذه المقالة استلهمت من تعالیم العلامة مصباح یزدی، وتوضح أن لمفهوم الإعتبار فی کل استخداماته معنى مشترک فی مقابل الحقیقة و معانیه المختلفة هی انواع و مراتب الإعتبار. الانتباه إلى هذه النقطة یساعد فی تبیین نسب هذه المراتب وعلاقتها مع بعض اضافة إلى أن مناط الاعتبار فی کل مرتبة یدل على الحقیقة المتناسبة مع تلک المرتبة، بحیث ما یکون اعتباریاً فی ظرف محدد، یکون حقیقیاً فی ظرف محدد غیره و یمکن تقییمه على هذا الاساس.
نقوم فی هذه المقالة بمنهج التحلیل المفهومی، من خلال دراسة مواضیع استخدام الاعتبار، ببیان تفصیل مراتب الاعتبار و نشیر إلى فائدة هذا الترتیب و نتیجتها فی مناط الصدق و الکذب فی المعارف المختلفة من حیث المرتبة الاعتباریة فی کل مرتبة

Keywords [العربیة]

  • الاعتبار
  • الاعتباری
  • مراتب الاعتبار
  • الحقیقة
  • الصدق

References

ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۵)، الإشارات و التنبیهات، با شرح محقق طوسی و فخر رازی، قم: نشر البلاغة.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۶)، الإلهیات من کتاب الشفاء، با تحقیق حسن حسن‌زاده آملی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (۱۴۰۵ ق)، الشفاء: الطبیعیات، با مقدمه ابراهیم مدکور، قم: کتابخانه آیةالله مرعشی نجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (بی‌تا)، المبدأ والمعاد، بی‌جا، بی‌نا.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۹)، النجاة، با تحقیق محمدتقی دانش‌پژوه، تهران: دانشگاه تهران.
ابن‌ملکا، هبة‌الله بن علی (۱۳۷۳)، المعتبر فی الحکمة، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
بهمنیار بن مرزبان (۱۳۷۵)، التحصیل، با تصحیح مرتضی مطهری، تهران: دانشگاه تهران.
سبزواری، هادی (۱۳۶۹)، شرح المنظومه، با تعلیقات حسن حسن‌زاده آملی، تهران: نشر ناب.
صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم (۱۳۶۸)، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، قم: مکتبة المصطفوی.
طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۸۷)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، چاپ ۲، قم: بوستان کتاب.
طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۸۸)، مجموعه رسائل، چاپ ۲، قم: بوستان کتاب.
طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۶۳)، نهایة الحکمة، با تعلیقه محمدتقی مصباح یزدی، قم: انتشارات الزهراء.
الفراهیدی،الخلیل‌بن‌احمد (بی‌تا)، العین،بیروت: دار و مکتبة الهلال.
فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی (۱۳۷۵)، اصول المعارف، با مقدمه جلال‌الدین آشتیانی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۲)، آموزش فلسفه، ج۱، قم: مؤسسه امام خمینی (ره).
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۰)، آموزش فلسفه، ج۲، تهران:‌ چاپ و نشر بین‌الملل.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۱)، جامعه و تاریخ از نگاه قرآن، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۰)، فلسفه اخلاق، تحقیق و نگارش احمدحسین شریفی، تهران: چاپ و نشر بین‌الملل.
مطهری، مرتضی (۱۳۸۰)، مجموعه آثار، ج۶، تهران: صدرا.
فتحی، عبدالله و علی عباسی (۱۳۹۸)، تبیین فلسفی ضرورت و چرایی صدور اعتبار، معرفت فلسفی، شماره ۶۳، بهار.
Theosophia Practica
Volume 15, Issue 57 - Serial Number 57
September 2023
Pages 58-81

Files

Share

How to cite

Statistics