The Relationship between Essential Poverty and Human Education in the Qur'an

Document Type : Research Paper

Authors

1 Responsible for representing the supreme leadership at the Farhangian University of Kermanshah province

2 Associate professor, Baqer al-Olum University

10.22081/pwq.2025.52480.857

Abstract

In the Qur'an, man is introduced as a creature with essential poverty, who will be obedient and submissive in any situation, under the guardianship of Allah or the guardianship of Satan. Therefore, man must be like a mirror facing God to be adorned with perfect attributes. Considering that human's essential poverty is one of his basic challenges in the path of growth and education, and to understand the poverty, one should refer to the Qur'an as the most important source of religious knowledge. In this article, using a descriptive and analytical method, the role of the essential poverty in the growth and perfection of man, its effect on Divine servitude and also on obtaining the moral and educational rule in the Quran has been discussed. Based on the findings of this research, the balance of power is achieved by paying attention to human's inherent poverty and need in the shadow of God's servitude, and the rule of growth and education is based on being in the true identity (inherent poverty) of man. According to the verses of the Qur'an, the effects of paying attention to inherent poverty include remembrance, gratitude, trust, peace, and the effects of not paying attention to inherent poverty, polytheism, and the illusion of independence.

Keywords

Article Title [العربیة]

العلاقة بین الفقر الذاتی وتربیة الإنسان فی القرآن

Abstract [العربیة]

فی القرآن، یُعرَّف الإنسان ککائنٍ فقیرٍ بالفقر الذاتی، وهو فی کل حال، تحت ولایة الله أو ولایة الشیطان، طائع ومنقاد. من هنا، الإنسان یشبه المرآة التی یجب أن تکون متوجهة نحو الله لتکون مزینة بصفات الکمال. نظرًا لأن الفقر الذاتی للإنسان یشکل أحد التحدیات الأساسیة له فی مسار النمو والتربیة، ولأجل فهم الفقر الذاتی، یجب الرجوع إلى القرآن کمصدر أساسی للمعرفة الدینیة. فی هذه المقالة، باستخدام المنهج الوصفی التحلیلی، تمَّت دراسة دور الفقر الذاتی فی نمو وکمال الإنسان، تأثیره فی العبودیة، وکذلک استنتاج قاعدة أخلاقیة وتربویة من القرآن بشأن قضیة الفقر الذاتی. بناءً على نتائج هذه الدراسة، یتحقق توازن القوى بالانتباه إلى الفقر الذاتی والاحتیاج وفی ظل العبودیة لله، وقاعدة النمو والتربیة تدور حول الهویة الحقیقیة (الفقر الذاتی) للإنسان. وفقًا لآیات القرآن، آثار الانتباه إلى الفقر الذاتی تشمل الذکر، الشکر، التوکل، الهدوء، أما آثار عدم الانتباه إلى الفقر الذاتی فهی الشرک والوهم بالاستقلال.

Keywords [العربیة]

  • الفقر الذاتی
  • العبودیة
  • التربیة
  • الأخلاق
  • القرآن
  • الإنسان

References

  • * قرآن کریم.

    ** نهج‌البلاغه

    • ابن‌منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، تحقیق و تصحیح جمال‌الدین میردامادی، بیروت: انتشارات دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع‏-دار صادر، ط3.
    • امین اصفهانی، سیده‌نصرت (1361)، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران: نهضت زنان مسلمان.
    • انصاری، عبدالله بن محمد (1373)، شرح منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری (بر اساس شرح عبدالرزاق کاشانی)، ج1، تهران: الزهراء.
    • جوادی آملی، عبدالله (1395)، تفسیر موضوعی قران کریم، مبادی اخلاق در قرآن، تنظیم و ویرایش حجت‌الاسلام حسین شفیعی، ج10، قم: مرکز نشر اسراء.
    • جوادی آملی، عبدالله (1398)، تفسیر موضوعی قرآن کریم، مراحل اخلاق در قرآن، تنظیم و ویرایش حجت‌الاسلام علی اسلامی، ج 11، قم: مرکز نشر اسراء.
    • حسینی همدانی، سید محمدحسین (1404ق)، انوار درخشان، تهران: کتابفروشی لطفی.
    • خمینی، روح‌الله (1387)، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه ‌تنظیم ‌و نشر آثار امام ‌خمینی+.
    • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق صفوان داودی، دمشق- بیروت: انتشارات دارالعلم- الدار الشامیه، ط1.
    • صدرالدین شیرازی، محمد (1410ق)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت: انتشارات داراحیاء التراث العربی.
    • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳67)، تفسیر المیزان، ترجمه مکارم شیرازی، قم: بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی.
    • طباطبایی، سید محمدحسین (1374)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفترانتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چ5.
    • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۳۸۶)، طریق عرفان: ترجمه و شرح رساله ‌الولایه، ترجمه صادق حسن‌زاده، تهران: مطبوعات دینی.
    • طباطبایی، سید محمدحسین (۱۴۱۷ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    • طباطبایی، فاطمه (1387)، یک ساغر از هزار: سیری در عرفان امام خمینی+، تهران: مؤسسه چاپ و نشر عروج.
    • طریحی، فخرالدین (1375)، مجمع البحرین، تحقیق سیداحمد حسین، تهران: کتابفروشی مرتضوی، چ3.
    • طیّب، سید عبدالحسین (1378)، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات اسلام، چ2.
    • فراهیدی، خلیل بن احمد (1409ق)، کتاب العین، قم: نشر هجرت، چ2.
    • قرشی، سید علی‌اکبر (1412ق)، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
    • مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    • مجلسی، محمدباقر (1404ق)، بحار الانوار، قم: دار الکتب الاسلامیه.
    • مصباح یزدی، محمدتقی (1386)، فلسفه اخلاق، تحقیق و نگارش احمد حسین شریفی، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، چ3.
    • مصباح یزدی، محمدتقی (1384)، اخلاق در قرآن، تحقیق و نگارش محمدحسین اسکندری، قم: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی+، چ1.
    • مطهری، مرتضی (1378)، مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، تهران: انتشارات صدرا.
    • نراقی، ملااحمد (1378)، معراج السعاده، قم: موسسه انتشارات هجرت، چ6.

Files

Share

How to cite

Statistics