The Epistemological Value of the Concept of Existence in Understanding the Principality of Existence

Document Type : Research Paper

Authors

1 Ph. D. of Islamic Philosophy, Baqir al-Olum University

2 Member of the Faculty of Philosophy and Theology of Bagheral Uloom University, peace be upon him

10.22081/pwq.2025.70662.1211

Abstract

Given the difference between the concepts of existence and the reality of existence, and considering that principality is of the latter, in this article, relying on the analytical method, we seek to study the epistemological value of the "concept of existence" in signifying the reality of existence. Mulla Sadra and his followers believe that the reality of existence cannot come into the human mind because it is objective and external, so the reality of existence cannot be understood with the concept of existence, and the only way to know it is intuition. Although this statement about knowing the reality and essence of existence is acceptable, it is not the case that the concept of existence may not show the realization and existence of things. The reason why is that, firstly, in the signification, the ontological unity between the signifier and the signified is not taken as a necessary condition, secondly, the concept of existence is taken from the knowledge by presence, so the concept of existence relies on something intuitive and has the ability to signify reality, and thirdly, the claimed inability of the concept of existence to signify the reality of existence gives rise to epistemological difficulty. As a result, the concept of existence, when mentioned in the proposition, has the ability to indicate a simple reality, although the knowledge of "what-ness of the reality" and the essence of things may not be signified by it

Keywords

Article Title [العربیة]

القیمة المعرفیة لمفهوم الوجود فی فهم أصالة الوجود

Abstract [العربیة]

مع الأخذ بعین الاعتبار الفرق بین مفهوم الوجود وحقیقة الوجود، ومع الإشارة إلى أن الأصالة تتعلق بحقیقة الوجود، تهدف هذه المقالة إلى تنقیح القیمة المعرفیة لـ"مفهوم الوجود" فی دلالته على حقیقة الوجود باستخدام المنهج التحلیلی. یرى ملاصدرا وأتباعه أن حقیقة الوجود، کونها عینیة وخارجیة، لا یمکن أن تدرکها الأذهان، ولذلک لا یمکن التعرف على حقیقة الوجود بمفهوم الوجود، والطریقة الوحیدة لمعرفة ذلک هی الشهود.



ورغم أن هذا القول صحیح عندما یتعلق بمعرفة ذات وکُنه الوجود، إلا أن ذلک لا یعنی أن مفهوم الوجود یفتقر إلى القدرة على الدلالة على تحقق ووجود الأشیاء. وتستند هذه الفکرة إلى ثلاثة أسباب:



أولاً: فی الحکایة، لیس من الضروری وجود اتحاد أنطولوجی بین الحاکی والمحکی. ثانیاً: مفهوم الوجود مأخوذ من العلم الحضوری، وبالتالی یعتمد على أمر شهودی، مما یمنحه القدرة على الدلالة على الواقع. ثالثاً: عجز مفهوم الوجود عن الدلالة على حقیقة الوجود یؤدی إلى إشکالات معرفیة.



وبناءً على ذلک، عندما یُذکر مفهوم الوجود فی القضایا، فإنه یمتلک القدرة على الدلالة على الهُلیة البسیطة، حتى وإن کان الوصول إلى "ماهیتها الحقیقیة" وکُنه الأشیاء غیر میسور من خلاله

Keywords [العربیة]

  • مفهوم الوجود
  • أصالة الوجود
  • ملا صدرا
  • نظریة المعرفة

References

  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1380)، قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، ج۲، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى‌.
  • جوادی آملی، عبدالله (1368)، شرح حکمت متعالیه اسفار اربعه، ج1، تهران: انتشارات الزهراء.
  • حسین‌زاده، محمد (1400)، معرفت‌شناسی در گستره مفاهیم و یا تصورات، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
  • سهروردی، یحیی بن حبش (1372)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق (المشارع و المطارحات)، ج۱، تهران – ایران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی. مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1360)، الشواهد الربوبیه‌ فی المناهج السلوکیه، تهران – ایران: مرکز نشر دانشگاهی.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1363)، المشاعر، تهران: طهوری.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1363). مفاتیح الغیب، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1366)، شرح أصول الکافی، ج۳، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی- مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1368)، الحکمه‌ المتعالیه‌ فی الاسفار العقلیه‌ الاربعه، ج1-9، قم: مکتبه‌ المصطفوی، چ2.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1375)، مجموعه رسائل فلسفی صدر المتألهین (اتحاد العاقل و المعقول)، تهران: حکمت.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1422ق)، شرح الهدایه‌ الاثیریه، بیروت: مؤسسه‌ التاریخ العربی.
  • صدرالدین شیرازی، ممحد بن ابراهیم (1392)، حکمه‌ الإشراق (تعلیقه ملا صدرا)، ج۴، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  • طباطبایی، محمدحسین (بی‌تا«الف»)، بدایه‌ الحکمه، قم: جماعه‌ المدرسین فی الحوزه‌ العلمیه‌ بقم- مؤسسه‌ النشر الإسلامی.
  • طباطبایی، محمدحسین (بی‌تا«ب»)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج۲، حاشیه مرتضی مطهری، تهران: صدرا.
  • طباطبایی، محمدحسین (1416ق)، نهایه‌ الحکمه، قم: جماعه‌ المدرسین فی الحوزه‌ العلمیه‌ بقم- مؤسسه‌ النشر الإسلامی.
  • عشاقی اصفهانی، حسین (1382)، وعایه‌ الحکمه‌ فی شرح نهایه‌ الحکمه، قم: المرکز العالمی للدراسات الاسلامیه.
  • فیاضی، غلامرضا (1397)، هستی و چیستی در مکتب صدرایی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چ5.
  • لاهیجی، عبدالرزاق بن علی (1425ق)، شوارق الإلهام فی شرح تجرید الکلام، ج۱، قم: مؤسسه‌ الإمام الصادق.
  • مصباح یزدی، محمدتقی (1366)، آموزش فلسفه، ج۲، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی- معاونت فرهنگی.
  • مطهری، مرتضی (1376)، مجموعه آثار استاد شهید مطهری (شرح منظومه مختصر)، ج۵، تهران: صدرا.
  • معلمی، حسن (1393)، حکمت صدرایی-شرح و تعلیقه بر الشواهد الربوبیه، ج1، قم: انتشارات حکمت اسلامی (وابسته به مجمع عالی حکمت).
  • یزدان‌پناه، سیدیدالله (1389)، مبانی و اصول عرفان نظری، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، چ2.

Files

Share

How to cite

Statistics