گسترة عقل نظری و عقل شهودی در عرفان از دیدگاه ابن‌عربی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه باقرالعلوم

2 دانشجوی دکتری فلسفة اسلامی دانشگاه باقرالعلوم

چکیده

آنچه در این نوشتار مورد بحث است تعیین برتری یا تقدم عقل بر قلب یا عقلانیت بر عشق نیست بلکه یافتن پاسخ این مسئله است که به راستی سهم عقل و معرفت عقلانی در دریافت شهودات عرفانی تا چه اندازه است؟ و از نظرگاه ابن‌عربی افق شناسایی معرفت عقلانی تا کجاست؟ آیا از آنجایی که عرفان ساحت مقدس کشف و شهود باطنی است دیگر مجالی برای جولان کمیت عقل هم باقی می‌ماند؟ و، مهم‌تر از همه، اینکه نقاط اشتراک یا افتراق متعلق و معنای عقل و معرفت عقلانی در نزد موافقان و مخالفان آن چگونه تعریف شده است؟
لازم به ذکر است در نوشتار حاضر، ضمن التفات به این نکته که معرفت عقلانی متفاوت از عقل است، آنجا که از عقل سخن به میان آمده، معرفت حاصل از آن مورد نظر است و، از این‌رو، معرفت عقلانی بدین معنا لحاظ گردیده است. 

عنوان مقاله [English]

Extent of Theoretical Reason and Intuitive Reason in Mysticism from Ibn Arabi Viewpoint

نویسندگان [English]

  • Muhammad Mehdi Gorjian 1
  • Khadija Hashimi 2
1 associate professor in Baqir Al-Ulum Univesity
2 Ph. D. student in philosophy
چکیده [English]

The subject matter of this article is not to determine the priority of reason to heart or privacy of rationality to love, but find out the answers to these questions: what is role of reason and rational knowledge in attaining mystical intuitive visions? How far does the horizon of rational knowledge extend from perspective of Ibn Arabi? Given the fact that mysticism is arena for esoteric vision and disclosure, is there any room for reason to play active part? Last but not least, how do proponents and opponents of reason define the similarities and differences in the subject in question?
It is worth noting that reason is clearly different from rational knowledge but in the present article it is used in the sense of the latter. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • mysticism
  • extent of reason
  • universal intellect
  • particular intellect
  • intuitive reason
  • Ibn Arabi