حضوری یا حصولی بودن علمِ ذاتی و فعلی خداوند به امور مادی نزد صدرالمتألهین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌یار دانشگاه باقرالعلوم

2 دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه باقرالعلوم

چکیده

در کلمات صدرالمتالهین در خصوص حصولی یا حضوری بودن علم پیشین حق‌تعالی به مادیات دوگونه سخن رفته است: او در پاره‌ای عبارت­ها به گونه‌ای سخن می‌گوید که گویا از قایلان به حصولی بودن این علم است و در پاره‌ای دیگر سخن وی گویای حضوری بودن این علم نزد وی می‌باشد. به نظر می‌رسد که نظر حقیقی او حضوری بودن این علم باشد ولی نه آن‌گونه که شیخ اشراق اعتقاد داشت، بلکه ملاصدرا نحوة تعلق این علم را از طریق وجود برتر حق‌تعالی نسبت به مادیات و علیت وی نسبت به آنها تبیین می‌کند. با این وجود، حتی برخی مبانی ملاصدرا نظیر اصل مساوقت علم و وجود به او این اجازه را می‌دهد که او این علم را به شیوة اشراقیون هم تبیین نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

On whether God's Knowledge of the Materials by Essence and Acts Representational or Presential

نویسندگان [English]

  • Ahmad Vaezi 1
  • Reza Qasimian 2
1 associate professor of Baqir Al-Olum University
2 Ph. D. student of Baqir Al-Olum University
چکیده [English]

On the nature of God's knowledge of the materials  and whether it is by representation or by presence there are two different positions taken in the words of Mulla Sadra. In some words he speaks in a way as if he upheld the view of representational knowledge, his other words however indicate his having adopted the view of knowledge by presence which seems to be his real position in this regard, not in a way Suhrawardi believed, but on the ground of  Supreme Being of God who is the Cause of all materials. Again, some principles of  Mulla Sadra like that of co-extensiveness of being and knowledge allow him to explain Divine Knowledge in the way of Illuminationist philosophers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • God's Knowledge
  • Knowledge by Presence
  • knowledge by representation
  • Supreme Being
  • simple reality
  • gradation of being
  • materials
  • co-extensiveness of being and knowledge