از نسبی گرایی مفهومی تا نسبیّت حقیقت و صدق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌یار دانشگاه باقرالعلوم(ع)

چکیده

نسبی­گراییِ مفهومی گونه­ای از نسبی­گرایی است که بر ضرورت وساطت چارچوب مفهومی، زبان، پارادایم یا دیگر جهاز ذهنی و بشرساز در فرایند فهمِ واقع و تفسیر و قرائت جهان تأکید می­ورزد. از نظر نسبی­گرایان مفهومی، نظر به اینکه دستگاه­ها و چارچوب­های مفهومی که این نقش واسط را بر عهده دارند متکثر، متنوع و سنجش‌ناپذیرند و نمی­توان در باب درستی و نادرستی آنها به قضاوت و داوری نشست، قرائت­های مختلف از جهان و تئوری­هایی که در عرصه­های مختلف در چارچوب طرح­های مفهومی و پارادایم­ها و چارچوب­های زبانی مختلف عرضه می­شود به یکسان از حقانیت و صدق و موجّه بودن برخوردارند.
مقاله حاضر می­کوشد، ضمن معرفی دقیق نسبی­گرایی مفهومی و اشاره به چند تقریر مهم از آن، نشان دهد که پل زدن از نسبی­گرایی مفهومی به نسبی­گرایی معرفتی و نسبیّت حقانیّت و صدق با اشکالات منطقی روشنی مواجه است. و نسبی­گرایی مفهومی، بر فرض درستی و اعتبار، هرگز مستلزم نسبی­گرایی در صدق و حقیقت نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

From Conceptual Relativism to Relativity of Truth and Truthfulness

نویسنده [English]

  • Ahmad Vaezi
associate professor of Baqir Al-Ulum University
چکیده [English]

Conceptual relativism is a sort of relativity that will focus on the need for mediation of conceptual network, language, paradigms or other mental man-made apparatus in the process of understanding reality and interpretation of universe. According to conceptual relativists since conceptual apparatus and network playing mediatory role are multiple, various and immeasurable and cannot be judged true or false, so the different views of world and theories presented in variety of domain in terms conceptual designs, paradigms, and various linguistic terms enjoy the same degree of truth, truthfulness and justifiability.
By examining exact definition of conceptual relativism and its main formulations, this article attempts to show the distinction between two domains of conceptual relativism and epistemic relativism and that one will face strong linguistic obstacles if he is going to bridge the former to the latter. Given the truth and validity of conceptual relativism, it never entails the relativity of truth and truthfulness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Linguistic relativism
  • conceptual relativism
  • epistemic relativism
  • relativism relativity
  • relativity of truth
  • Putnam
  • Quine
  • Goodman
  • immeasurability