تبیین وجود رابط در حکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

2 کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

وجود رابط در کلمات فلاسفه سه اصطلاح دارد: اصطلاح اوّل وجود رابط در قضایاست، که در مقابل وجود محمولی قرار دارد و از سنخ مفاهیم حرفی در مقابل مفاهیم اسمی است. مفاهیم اسمی مفاهیمی‌اند که به تنهایی و بدون احتیاج به مفاهیم خارج از ذات خویش تصوّر شدنی‌اند و مفاهیم حرفی مفاهیمی‌اند که به تنهایی تصوّرشدنی نیستند. اصطلاح دوّم عبارت از وجود فی‌نفسه لغیره است که حیثیّت «فی‌نفسه»ی آن بعینه همان حیثیّت «لغیره»ی آن می‌باشد. اصطلاح سوّم وجود رابط در مقابل وجود مستقل در مباحث علّت و معلول است. اصطلاح سوّم جزء ابتکارات صدرالمتألهین است. مطابق اندیشه ایشان، وجود ممکنات عین فقر و ارتباط به علّت‌اند و از سنخ وجود رابط قلمداد می‌شوند. در مقابل، غالب فلاسفه وجود ممکنات را مرتبط با علّت دانسته، آنها را از سنخ وجود رابطی می‌دانند. نوشتار حاضر به تبیین اصطلاحات سه‌گانه فوق به‌ویژه تبیین وجود رابط در حکمت متعالیه می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explanation of Copulative Existence in Transcendent Theosophy

نویسندگان [English]

  • Muhammad Foladivand 1
  • Maryam Hassanpur 2
1 Al-Mustafa University
2 postgraduate in Islamic philosophy and theology in Allam Tabataae University
چکیده [English]

The term copulative existence is used in three different ways: the first being of non-nominal meaning that belongs to propositions as connective element as opposed to propositional being in existential propositions which is nominal meaning i.e. taken by itself, it is conceivable with no other concept from without. In second usage copulative existence is taken as being in itself for other than itself. According to third usage which is coined by Mulla Sadra this term is taken to mean a dependent being as against independent existence in discussions of cause and effect. According to Mulla Sadra existence of all contingent beings is but the very existential poverty and a pure relation to the Cause. That is why they are called wojūd-e-rābet ­i.e. copulative being while earlier philosophers had deemed such beings as related to the cause or in their term wojūd-e-rābeti. The present article is to survey these three terms and gives a due attention to the explanation of copulative being in transcendent theosophy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • relational existence
  • copulative existence
  • independent existence
  • propositional existence
  • Foremost among theosophers