تحلیل و نقد موانع این‏همانی نفس بر اساس مبانی حکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

10.22081/pwq.2021.70474

چکیده

همه ما انسان‌ها «من» خود را از ابتدای عمر تا پایان آن امری واحد می‌یابیم؛ یعنی «من» امروز- به رغم تغییرات در صفات و ویژگی‌های بدن- دقیقاً همان «من» ده یا بیست سال قبل است و این یافتن نیز به علم حضوری خطاناپذیر است و علمی برای انسان از این علم پایه‌تر وجود ندارد؛ همچنان‎که ابن‌سینا گفته است: علم به من، مقدم بر هر علمی است، حتی علم به صفات من. از طرف دیگر ممکن است کسی این دریافت شهودی را دلیل بر این‎همانی ذات نفس نداند، بلکه به صفات و اعراض نسبت دهد یا حرکت و تغییر و دگرگونی نفس در طول عمر را دلیل بر عدم این‏همانی واقعی محسوب کند یا با استناد به حرکت جوهری نفس در نظریه ملاصدرا این‏همانی را مخدوش بداند. در این مقاله با تبیین صحیح «این‏همانی نفس»، «جوهریت نفس»، «علم حضوری به نفس» و «حرکت جوهری نفس» روشن می‌شود که مانعی بر سر راه این‎همانی نفس وجود ندارد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Critical Study of the Obstacles against Human Soul`s īnhamānī, the State of Being One and the Same, Based on the Principles of Transcendent Wisdom

نویسنده [English]

  • hasan moallemi
Associate professor, Baqir al-Olum University
چکیده [English]

We all, as human beings, from the beginning of life to the end of it, find our "I" as one and the same thing; That is, what referred to as "I" by me today - in spite of changes in the attributes and characteristics of the body - is exactly the same as what referred to as "I" by me ten or twenty years ago, and this very finding is also infallible and perceived by the knowledge by presence, and there is no science for man more basic than this science; As Ibn Sina said: my self-knowledge is prior to any knowledge, even to my knowledge to my attributes. On the other hand, one may not consider this intuitive perception as the reason for human soul`s state of being one and the same, but attributes it to the attributes and qualities, or consider the movement and change of the soul during life as the reason for the lack of this state, or by citing the essential motion of the soul in Mulla Sadra's theory denies this state. In this article, giving correct explanation of "human soul`s state of being one and the same", " substantiality of the soul", "intuitive knowledge of the soul", "departure movement of the soul", it becomes clear that there is no obstacle in the way to explain this state of the soul.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soul
  • Soul`s State of Being One and the Same
  • Obstacles to This Identity

عنوان مقاله [العربیة]

تحلیل ونقد موانع هوهویة النفس بناءً على مبادئ الحکمة المتعالیة

چکیده [العربیة]

نجد جمیعنا نحن البشر ان "الأنا" لدینا هی أمر واحد منذ بدایة الحیاة حتى نهایتها؛ بمعنى أن "الأنا" الیوم على الرغم من التغییرات التی طرأت على صفات وخصائص الجسد، هی ذاتها تماماً "الأنا" التی کانت قبل عشر أو عشرین سنة، وهذا الاکتشاف هو أمر غیر قابل للخطأ فی العلم الحضوری او الوجودی ولا یوجد علم أساسی للإنسان أکثر من هذا العلم؛ کما قال ابن سینا: العلم بالأنا یسبق أی علم اخر، حتى العلم بمعرفة صفات الأنا. ومن ناحیة أخرى قد لا یعد شخصاً ما هذه المعرفة الغریزیة على انها الدلیل على هوهویة ذات النفس، بل قد ینسبها إلى الصفات والأعراض أو ان یعتبر ان حرکة النفس وتغیراتها واختلافاتها على مدى الحیاة دلیلاً على عدم وجود هویة واقعیة، أو ان یعتبر الهویة أمراً منقوصاً بالاستناد الى الحرکة الجوهریة للنفس فی نظریة ملا صدرا. فی هذا البحث سیتم توضیح انه لا یوجد موانع فی طریق هوهویة النفس من خلال التفسیر الصحیح "لهویة النفس"، و"جوهر النفس"، و"العلم الوجودی بالنفس"، و"الحرکة الجوهریة للنفس".

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • النفس
  • هوهویة النفس
  • معوقات الهوهویة