آثار نظری و عملی نظریۀ وجود رابط در حکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اخلاق اسلامی دانشگاه معارف اسلامی قم

2 استادیار دانشگاه معارف اسلامی

چکیده

وجود رابط یکی از ره‌آوردهای مهم حکمت متعالیه است که صدرالمتألّهین توانسته به وسیلۀ آن، تغییر شگرفی در نظام فلسفی‌اش به وجود آورد و حکمتش را بدان تعالی بخشد. ملاصدرا براساس مبانی فلسفی‌اش ـ همچون: اصالت وجود و اعتباریت ماهیت، تشکیک وجود و تغییر مناط نیاز معلول به علت براساس وجود و نه ماهیت ـ وجود رابطی را به رابط ارتقا داده و گسترۀ رابط را به کل هستی (ماسوی اللّه) توسعه داده است. در پرتو این نظریه که بر شالودۀ امکان فقری استوار است، در کنار دستاوردهای جدید فلسفی که در پی دارد، مباحث فلسفی حکمای گذشته نیز با نگاهی جدید بازخوانی می‌شود. از سوی دیگر، مشی انسان در سیر به سوی کمال سرعت و تعالی می‌یابد و انسان از ساحت ملک به ملکوت نزدیک می‌گردد. در سایۀ اعتقاد به وجود رابط است که انقطاع از خلق رخ خواهد داد، روح اعتماد و امید در آدمی تقویت می‌یابد و به مقام توکّل دست می‌یابد، توکّل و اعتمادی که  نگرانی را از او دور و قلبش را به ساحل آرامش می‌رساند. این نوشتار بر آن است تا دستاوردهای نظری و عملی این نظریۀ مهم فلسفی را بررسی و استنباط نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Practical and Theoretical Effects of Wujud-i Rabit in Transcendent Philosophy

نویسندگان [English]

  • Marziyeh Varmazyar 1
  • Majid Abolqasemzadeh 2
1 Phd student
2 Phd of Islamic philosophy
چکیده [English]

 
Wujud-i rabit is one of the most important findings in the transcendental wisdom on which Sadr al-Mutuallihin created a great change in his philosophical system and transcended his wisdom. Mulla Sadra, based on his philosophical foundations as originality of existence and conventionality of quiddity,  gradation of existence and regarding imkan-i faqri as the standard for the caused`s need to its cause, viewed wujud-i rabiti to wujud-i rabit and took it as including all created world. In the light of this theory, which is based on imkan-i faqri, in addition to its new philosophical achievements, philosophical debates of the past philosophers are also reconsidered in a new look. Again, in this way, human beings` passage to perfection and their approximation to God have been explained clearly. On the basis of the theory of wujud-I rabit, one`s separation of the creatures and sense of hope occurs and strengthens. In the shadow of such explanation, human trust to God is produced and one`s anxiety disappears. In the paper, it is intended to explain theoretical and practical outcomes of the theory

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wujud-i Rabit
  • Imkan-i Faqri
  • Quiddity
  • Seddiqin Proof
  • Cause
  • Mulla Sadra