بررسی پیدایی نفس و ارتباط آن با جاودانگی در اندیشۀ ارسطو و ابن‏سینا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد فلسفه و حکمت و مدرس دانشگاه

2 عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان

10.22081/pwq.2018.66065

چکیده

مسئله نفس و بحث از آغاز و انجام آن، از مسائل مهم در حوزۀ فلسفه است. اگرچه در آرای فلاسفه باستان، بحث از نفس به ‌صورت مبهم بیان شده است، این موضوع از جمله مباحث برجسته در آرای ارسطو و ابن‌سینا به شمار می‏آید. نگاه کلی به فلسفۀ ارسطو نشان می‌دهد او برای همۀ موجودات قایل به نفس است. وی بر مبنای نظریۀ ماده ـ صورت، نفس و بدن را جدایی‌ناپذیر می‌داند و معتقد است نفس، حادث با حدوث بدن است و در نهایت با نابودی بدن نابود می‌شود و بقایی برای آن در نظر نمی‌گیرد؛ اما با دقیق ‌شدن در آرای او و بررسی آثار مختلف وی، به مباحثی می‌رسیم که با این نگاه کلی کاملاً متفاوت است و نشان‌دهندۀ اعتقاد او به جاودانگی دست‏کم بخشی از نفس است. ابن‌سینا نیز در مسئله پیدایی نفس ظاهراً نظری مشابه نظر ارسطو دارد و حتی شاید این‏گونه به نظر آید که مقلد صرف ارسطوست و به تبع ارسطو به حدوث نفس معتقد است؛ اما با دقیق‌ شدن در آرا و آثار وی، مشخص می‏شود در بسیاری از جزئیات و اصول مهم از ارسطو فاصله می‌گیرد؛ به‌ گونه‏ای که اگرچه قایل به حدوث نفس است، بر خلاف نگاه ارسطویی در باب سرنوشت نفس، وی در نهایت نفس را امری جاودانه می‌داند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Advent of Human Soul and Its Relation to the State of Everlasting in Aristotle and Avicenna`s Thought

نویسندگان [English]

  • A`zam Janjan 1
  • Seyyed Mohammad Ma`sumi 2
1 AM of Islamic philosophy
2 Phd student of Islamic studies
چکیده [English]

The issue of human soul as well as its origin and its end is one of the important issues in philosophy. Although the issue has been described ambiguously by ancient philosophers, it is among considerable issues in Aristotle and Avicenna's thoughts. An overview of Aristotle's philosophy shows that he viewed all beings to be of soul. On the basis of the theory of matter and form, he considers the body and the soul as inseparable, and believes that the soul comes into existence at the same time as the body and ultimately it destroys along with the body and does not continue to life. With a careful consideration in his opinions and different works, however, one may view completely different on which human soul or at least a part of it would be everlasting. At first look, Avicenna also appears to have a theoretical view similar to Aristotle's point of view on the appearance of the soul, and he may even seem as a pure follower of Aristotle, however, studying his opinions and works carefully, one finds him different from Aristotle in both partials and important principles so that though he believes in appearance of the soul, on its end differs from what said by Aristotle and views it as eternal

کلیدواژه‌ها [English]

  • soul
  • body
  • Appearance
  • Intellect
  • matter
  • Form