بررسی ضرورت عقلی امامت از دیدگاه امام هادی(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم(ع)

2 کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

10.22081/pwq.2019.66675

چکیده

امام هادی(ع) با تشکیل براهین عقلی و با استناد به حجیت قرآن و حجیت اخباری که مورد تأیید قرآن است، مانند حدیث ثقلین، به بیان ضرورت امامت پرداخته است. حضرت با استناد به اجماع امت بر حقانیت قرآن و با ذکر آیه ولایت به‌عنوان نمونه‌ای‌ از شواهد قرآنی و شأن نزول آن از کلام اهل سنت، به اثبات حقانیت حدیث ثقلین می­پردازد. در ادامه، امام(ع) شواهد روایی معروف و مورد اتفاقی چون حدیث غدیر، حدیث منزلت و حدیث وفای به عهد، ­که دال بر انتصاب علی(ع) به خلافت از سوی نبی مکرم اسلام(ص) است را برگرفته از حدیث ثقلین می‌داند و بدین وسیله، حقانیت آنها را اثبات می­کند؛ به دنبال این مطلب، حضرت با استناد به اینکه فرمایشات اهل بیت:، بیان مصدَّقاتی به نقل از رسول خدا(ص) است، وجوب اطاعت از فرامین آن بزرگواران را شرط ایمان می‌شمارد و متعدیان از آن را با استناد به آیه دیگری از قرآن کریم، اهل عناد و گرفتار لعن و عذاب الهی معرفی می­کند. در نهایت، امام (ع) برای تأکید بر این مدعا، به ذکر نظایری دیگر از کلمات رسول خدا(ص) درباره حقیقت و جایگاه علی(ع)می‌پردازد.
برخی براهین عقلی بر اثبات ضرورت امامت، که از دیدگاه امام هادی(ع) می­توان از حدیث ثقلین استنباط کرد، عبارتنداز:1.برهان واسطه فیض؛2. برهان لطف؛3. برهان نیاز جامعه به امام؛4. برهان نیاز شرع به حافظ؛5. برهان هدایت عمومی؛6. برهان اتمام حجت؛7. برهان حب ولایت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study on Reasonable Necessity of Imamate Based on Imam Hadi`s Sayings

نویسندگان [English]

  • Mohammadtaqi Yusefi 1
  • Mohammad Kabiri Arani 2
1 Assistant professor at Baqer al-Olum University
2 AM from Baqer al-Olum University
چکیده [English]

Imam Hadi (as), using rational arguments and documenting the authenticity of the Qur'an and the authenticity of the Quranicly confirmed traditions like Hadith Thaqalain, has emphasized the necessity of Imamate. Referring to the consensus of the Ummah on validity of the Qur'an and mentioning the verse of vilayat as an example of the Qur'anic evidence and its status of revelation from Sunni words, the Prophet insists on the validity of the Hadith of Thaqalain. In the following, Imam (as) has mentioned the well-known narratives such as the Hadith of Ghadir, the hadith of manzelat, and the hadith of faithfulness to treaty, which indicates the appointment of Ali (as) to the caliphate by the Prophet of Islam, and takes them to be derived from Hadith Thaqalin and thus proved their legitimacy; following this, the Prophet (s), relying on Ahl albayt and the Prophet`s sayings, says that the obedience of them is necessary ground for belief and opposing their commands, therefore, would be hostility to them and involvement in Divine punishment. Finally, Imam (as) emphasizes this claim by mentioning more words of the Prophet (s) about the truth and place of Ali (as). Some rational reasons for proving the necessity of Imamate, which from Imam Hadi's point of view can be deduced from the Hadith of Thaqalain, are as follows: 1. intermediary of grace; 2. sending grace; 3. the need of community to Imam; 4. the need for sharia to protector; 5. the general guidance; 6. completing authority; 7. Love of vilayat

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Hadi (as)
  • Imamate
  • Necessity of Imamate
  • Rational Arguments of Imamate
  • Hadith Thaqalain

عنوان مقاله [العربیة]

دراسة ضرورة الإمامیة العقلیة من منظور الإمام الهادی(ع)

چکیده [العربیة]

لقد قام الإمام الهادی(ع) ببیان ضرورة الإمامة من خلال أدلة عقلیة و الاستناد فی حجیة القرآن وحجیة الأخبار المؤیَدة من قبل القرآن.
فیستدل الإمام علیه السلام بإجماع الأمة على حقانیة القرآن و یذکر آیة الولایة و سبب نزولها من کلام أهل السنة کنموذج ویقوم بإثبات حدیث الثقلین.
و یعتبر الإمام الشواهد الروائیة المعروفة والمتفقة علیها کحدیث الغدیر، وحدیث المنزلة، و حدیث الوفاء بالعهد، الدالة على تنصیب الإمام علی(ع) بخلافة النبی(ص) مأخوذة من حدیث الثقلین و من ثم یُثبت حقانیتها.
وإضافة إلى أن الإمام یشیر إلى أن أحادیث أهل البیت: مصدقة لما نقل عن رسول الله(ص)، ویعتبر وجوب الإطاعة مما یأمرون به شرطاً للإیمان و یعتبر من خالفهم فیه اهل العناد وملعوناً و معذباً.
وفی النهایة یذکر الإمام کلمات أخرى من رسول الله(ص)تأکیداً لمکانة علی(ع).
وبعض البراهین العقلیة التی یمکن استنباطها لضرورة الإمامة من کلمات الإمام الهادی هی: 1. برهان واسطة الفیض؛ 2. برهان اللطف، 3. برهان حاجة المجتمع للإمام، 4. برهان حاجة الشرع إلى حافظ، 5. برهان الهدایة العامة. 6. برهان إتمام الحجة، 7. برهان حب الولایة

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الإمام الهادی(ع)
  • الإمامة
  • ضرورة الإمامة
  • براهین العقلیة للإمامة
  • حدیث الثقلین