نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
2 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
One problem attracted the minds of many philosophers in Islamic philosophy is that of place and, following it, vacuum. The question: do vacuum and fullness exist? and given their existence, are they something other than place or are they included in it? In the paper, has been intended to answer: what may be known as the particularities of them? How may one prove their existence? There have always been two perceptions of the place: one taking place as the outer surface of a body, and the other as being of three dimensions of length, depth, and width in which the body is situated. this question, however, arises: Is a body of three dimensions? If so, does the place which is of three dimensions include all dimensions of the body thoroughly? In other words, is a body thoroughly situated in its place or each of its dimension is situated in one dimension of the place? Most Muslim philosophers have negated vacuum; some of them, however, have sought to prove it. As concluded in this fundamental research with an analytical and descriptive method, Avicenna has viewed the place as being the outer surface of the contained or the inner surface of the containing body and in any case, place may not be other than the placed, mutumakkin, that is, the contained or the containing. He, therefore, cannot accept the vacuum as an environment free of any material. Ibn Sina has based the falsity of vacuum of on three principles: 1. the vacuum`s lacking of dimension; 2. The assumption of its infiniteness; 3. Proving the falsity of movement in an infinite environment.
کلیدواژه‌ها [English]
عنوان مقاله [العربیة]
المکان والخلاء فی فلسفة ابن سینا
چکیده [العربیة]من القضایا المهمة فی الفلسفة الإسلامیة خاصة فی الطبیعیات، مسألة المکان و بالتالی البحث عن الخلاء، والسؤال هو هل الخلاء و الملاء موجودان؟ و إذا هما موجودان، هل یغایران المکان او منطویان فیه؟
تحاول هذه المقالة إجابة هذه الاسئلة: أولاً: ما هی خصائص کل منهما؟ وثانیاً: ما هو الأدلة العقلیة لإثبات وجودهما؟
المکان کان یُفهم دائما باحدى الطریقتین: الأولى ان المکان سطح الجسم الخارجی، و الثانیة أن المکان ما له الابعاد الثلاثة التی یقع الجسم فیها، ای الطول والعمق والعرض.
ویبقى هناک سؤال: هل الجسم ذو أبعاد ثلاثة؟ وإذا نعم، هذا المکان ذو الأبعاد الثلاثة هل یحوى کل ابعاد الجسم من جمیع جهاته؟ وبعبارة أخرى، هل یقع الجسم فی المکان من جمیع الجهات؟ او یقع کل بعد منه فی بعد من المکان؟ غالبیة الفلاسفة ینکرون وجود الخلاء، لکن بعض منهم یحاولون اثبات وجوده.
هذه مقالة من نوع بحث صرف (مبدئی) و منهجها فی إجابة الأسئلة تحلیلی-وصفی. و قامت بجمع معلوماتها بمنهج اسنادی و التقاریر العلمیة. والنتیجة کانت أن ابن سینا یعتبر المکان السطح الخارجی للجسم المحوی او السطح الداخلی للسجم الحاوی، و هذه المکان لیس إلا المتمکن، و هو اما الحاوی او المحوی.
فلذلک لایستطیع القبول بالخلاء کمحیط خال عن ای مادة. و یبنی ابن سینا بطلان الخلاء علی ثلاثة أصول: 1. فقدان الأبعاد فی الخلاء 2. فرض أنه بلانهایة 3. اثبات بطلان الحرکة فی محیط لایتناهى.
کلیدواژه‌ها [العربیة]
)