بررسی تطبیقی رابطه کمال جلا و استجلای الهی با انسان کامل در مکتب ابن‌عربی و مکتب وحی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد حوزه علمیه قم

2 دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

3 دانشجوی دکتری دانشگاه باقرالعلوم(ع)

10.22081/pwq.2020.69105

چکیده

«جلا» و «استجلا» دو اصطلاح عرفانی است که ناظر به نظام هستی‌شناختی است و همه تعین‌های حقانی و خلقی را شامل می‌شود. «جلاء» ظهور و جلوه ذات خداوند متعال برای خودش و در خودش و «استجلا» ظهور و جلوه ذات حق برای خودش و در تعینات خلقی است. نوشتار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی تطبیقی رابطه کمال جلا و استجلای الهی با انسان کامل در مکتب ابن‌عربی و مکتب وحی پرداخته است. بر اساس یافته‌های این پژوهش روشن می‌شود که مقصود نهایی حق تعالی از ایجاد مجالی و مظاهر، دیدن کمالات خود در مظهر و آئینه‌ای مغایر است؛ در این میان انسان بهره‌مند از ویژگی‌هایی است که به واسطۀ او سرّ حق بر حق ظاهر و اسرار او هویدا می‌گردد. بنابراین کمال استجلا به واسطه انسان محقق می‌شود؛ اما این مرتبه برای او بالقوه است؛ مظهر بالفعل، همان «انسان کامل» است که استعدادهای خود را به فعلیت رسانده است. آموزه جلا و استجلا در مکتب وحی نیز مطرح گردیده است؛ در متون عرفانی آیات و روایات فراوانی در این زمینه وجود دارد علاوه بر این که بیانگر پیوند عمیق میان عرفان و وحی است، ریشه داشتن عرفان اسلامی در مکتب وحیانی را اثبات می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Relationship between Perfection of Divine Jala` and Istijla` with Perfect Man in Ibn Arabi's School and the School of Revelation

نویسندگان [English]

  • Seyyed Yadollah Yazdanpanah 1
  • Mohammadmahdi Gorjian 2
  • Sedigheh Mohammadi 3
1 Professor at Hauzah Elmiyah
2 Associate professor at Baqir al-Olum University
3 Ph. D. student at Baqir al-Olum University
چکیده [English]

"Jala`" and "Istijla`" are two mystical terms that refer to the ontological system and all Divine and created determinations. "Jala`" is the manifestation of the Essence of God, the Almighty, for Himself and in Himself, and "Istejla`" is the manifestation of Divine Essence for Himself but in creature determinations. The present article with a descriptive-analytical method is a comparative study of the relationship between the Divine perfection of Jala` and istejla` with the perfect man in Ibn Arabi's school and the school of revelation. Based on the findings of this study, it becomes clear that the ultimate goal of the Supreme Being is to create opportunities and manifestations, to see his perfections in the manifestation and facing the mirror as the other; In the meanwhile, man enjoys the characteristics through which the Divine secret would appear for the Truth and his secret his secrets are made clear. Thus the perfection of istejla was achieved by man; But this degree is potential for him; the actual manifestation is the very "perfect man" who has realized his talents. The doctrine of jala` and istejla` has also been discussed in the school of revelation; In mystical texts, there are many verses and hadiths in this field. In addition to expressing the deep connection between mysticism and revelation, it proves the roots of Islamic mysticism in the school of revelation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jala`
  • Istejla`
  • Perfection of Jala` & Istejla`
  • Perfect Man
  • School of Revelation
  • Ibn Arabi

عنوان مقاله [العربیة]

دراسة مقارنة لعلاقة کمال الجلاء واستجلاء الإلهیین مع الإنسان الکامل فی مدرسة ابن عربی و المدرسة الوحیانیة

چکیده [العربیة]

الجلاء و الاستجلاء مصطلحین عرفانیین لنظام الوجودی و یشملان کل التعینات الحقانیة والخلقیة.
الجلاء هو ظهور الله تعالى لنفسه وفی نفسه، و استجلاء ظهور وتجلى الله لنفسه فی التعینات الخلقیة.
تقوم المقالة هذه بمنهج وصفی- تحلیلی بدراسة مقارنة بین علاقة کمال الجلاء واستجلاء مع الإنسان الکامل فی مدرسة ابن عربی و المدرسة الوحیانیة.
وتُبین ان هدف الله تعالى من خلق المجالی و المظاهر، مشاهدة کمالات نفسه فی مرآة أخرى. و الإنسان یتمتع بخصائص تُمکنه من کشف سر الحق على الحق وتنکشف أسراره.
فیتحقق کمال الاستجلاء بالإنسان، لکن هذه االمرتبة بالنسبة له بالقوة، والمظهر بالفعل هو الإنسان الکامل الذی وصلت استعداداته إلى مرحلة الفعلیة
مسألة الجلاء واستجلاء مطروح فی مدرسة الوحی أیضاً، فهناک آیات و روایات کثیرة فی النصوص العرفانیة، وتدل على ربط وثیق بین العرفان و والوحی و تُثبت أن جذور العرفان الإسلامی موجودة فی النصوص الوحیانیة

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • جلاء
  • استجلاء
  • کمال الجلاء والاستجلاء
  • الإنسان الکامل
  • مدرسة الوحی
  • ابن عربی