بررسی کوگیتوی لکانی و ارزیابی آن از منظر انگاره ادراک حضوری در حکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع)

2 دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

10.22081/pwq.2022.72050

چکیده

انگاره سوژه رشته پیوند بسیاری از مباحث فلسفی است که با تفکر دکارت آغاز و سپس به واسطه کانت، هگل و لکان پی گرفته می­شود. لکان با خوانش زبان­شناختی از روانکاوی فروید و مفهومِ ناخودآگاه سوژه را به عنوان یک برساخت زبانی تعریف می­کند. هستیِ عینیِ سوژه که به واسطه دال­ها خط خورده است، خودش را از طریق زبان بازنمایی می­کند؛ اما این خط‌خوردگی به واسطه زبان، موجود انسانی را میان خودآگاه و ناخودآگاه منقسم می­کند. ناخودآگاه بخشی از واقعیّت سوژه است که سوژه در آنجا حضور ندارد؛ لذا از منظر لکان بر خلاف دکارت، نمی­توان از اندیشه، هستیِ سوژه را استنتاج کرد، بلکه اندیشه حقیقیِ سوژه در ناخودآگاه است و سوژه در آنجا غایب است. این نوشتار با یک روش توصیفی و تحلیلی نشان می­دهد چگونه ملاصدرا با طرح اصولی مانند اصالت وجود، علم حضوری و تشخّص وجود، مسیرِ متفاوتی را برای تبیین فاعلیّت و آگاهی سوژه ترسیم می­کند. وجود در همه مراتب هستی بر ماهیت و آنچه به واسطه زبان برساخته می­شود، تقدم دارد و علم حضوری نشانه انطباق کامل سوژه با هویّت هستی­شناختیِ خود است. سوژه می­تواند فراسوی تمام تعیّنات ماهوی، عنصرِ درون­ماندگاری را در خود تشخیص دهد که بر اساس آن با گذر از خودبیگانگی به این­همانی دست یابد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of Lacanian Cogito and Its Evaluation from the Perspective of the Teaching of presence Perception in Transcendent Wisdom

نویسندگان [English]

  • Mohsen Qomi 1
  • Reza Ahmadi 2
1 Associate professor, Baqir al-Olum University
2 Phd student, Baqir al-Olum University
چکیده [English]

The idea of ​​the subject is the link between many philosophical issues that begin with Descartes' thought and followed by Kant, Hegel and Lacan. Relying on a linguistic reading of Freud's psychoanalysis and the unconscious, Lacan defines the subject as a linguistic construct. The objective existence of the subject, underlined by signs, represents itself through language; But this underlined state, through language, divides the human being between the conscious and the unconscious. The unconscious is a part of the reality of the subject in which the subject is not present; Therefore, from Lacan's point of view, unlike Descartes, the existence of the subject cannot be inferred from thought, but the real thought of the subject is in the unconscious and the subject is absent there. This article, with a descriptive and analytical method, shows that how Mulla Sadra draws a different path to explain the agancy and awareness of the subject by proposing principles such as the originality of existence, presence knowledge and recognition of existence. Existence in all levels of existence takes precedence over quiddity and what is constructed through language, and presence knowledge is the sign of the complete conformity of the subject to his ontological identity. The subject can, beyond all essential determinations, recognize the element of introspection within which he achieves this identity through transcendence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Subject
  • Symbolic Matter
  • Presence Perception
  • Originality of Existence
  • the Sameness

عنوان مقاله [العربیة]

دراسة لکوجیتو اللاکانیة و وتقییمها بالنظر إلی العلم الحضوری فی الحکمة المتعالیة

چکیده [العربیة]

فکرة الموضوع هی الرابط بین العدید من القضایا الفلسفیة التی تبدأ بفکر دیکارت ویتبعها کانط وهیجل ولکان. یعرّف لکان الموضوع بأنه أمر لغوی من خلال دراسه لسانیة من التحلیل النفسی لفروید ومفهوم اللواعی. الوجود الموضوعی للموضوع، الذی تم شطبه بالدال، یعید نفسه من خلال اللغة ؛ لکن هذا الشطب یقسم الإنسان بین الوعی واللاوعی. اللاوعی هو جزء من حقیقة الموضوع حیث لا یکون الموضوع موجودًا ؛ لذلک، من وجهة نظر لکان، على عکس دیکارت، لا یمکن استنتاج وجود الذات من الفکر، لکن الفکر الحقیقی للموضوع موجود فی اللاوعی والموضوع غائب هناک. یوضح هذا المقال بمنهج وصفی وتحلیلی کیف یرسم الملاصدرا مسارًا مختلفًا لشرح الذات والوعی للموضوع من خلال اقتراح مبادئ مثل أصالة الوجود والعلم الحضوری وتشخص الوجود. الوجود فی جمیع مستویاته له السبقیة على الماهیة وما یتم بناؤه من خلال اللغة، والعلم الحضوری هی بتطابق التام للموضوع مع هویته الاونطولوجیة. یمکن للموضوع، بخلاف کل التعینات الماهویة، التعرف على
عنصر الثبات الذی یحصل من خلاله علی الهوهویة.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الموضوع
  • المادة الرمزیة
  • إدراک الحضور
  • أصالة الوجود
  • الهوهویة